Mistrzostwa Europy w piłce nożnej w Jugosławii w 1976 roku były piątą edycją tego prestiżowego turnieju organizowanego przez UEFA. Odbyły się w dniach 16-20 czerwca 1976 roku i były ostatnią edycją, w której uczestniczyły tylko cztery drużyny w turnieju finałowym.
Przygotowania i organizacja
Jugosławia została wybrana na gospodarza turnieju, a mecze odbyły się na dwóch stadionach: Stadionie Crvena Zvezda w Belgradzie oraz Stadionie Maksimir w Zagrzebiu. Organizacja turnieju w Jugosławii była istotnym wydarzeniem dla tego kraju, który miał okazję zaprezentować swoje możliwości organizacyjne i gościnność.
Format turnieju
Turniej finałowy poprzedzony był eliminacjami, w których uczestniczyły 32 drużyny podzielone na osiem grup. Zwycięzcy grup awansowali do ćwierćfinałów, rozgrywanych systemem pucharowym. Cztery najlepsze drużyny awansowały do turnieju finałowego w Jugosławii. Były to Czechosłowacja, Holandia, RFN i Jugosławia.
Przebieg turnieju
Turniej rozpoczął się 16 czerwca 1976 roku od półfinałów. W pierwszym meczu Czechosłowacja zmierzyła się z Holandią na Stadionie Crvena Zvezda w Belgradzie. Mecz zakończył się wynikiem 3-1 dla Czechosłowacji po dogrywce. Bramki dla Czechosłowacji zdobyli Antonín Panenka, Zdeněk Nehoda i František Veselý, a honorową bramkę dla Holandii strzelił Ruud Geels.
W drugim półfinale, rozegranym na Stadionie Maksimir w Zagrzebiu, RFN pokonała Jugosławię 4-2 po dogrywce. Jugosławia prowadziła 2-0 po bramkach Danilo Popivody i Dragan Džajicia, ale RFN wyrównała dzięki dwóm bramkom Dietera Müllera, który zdobył jeszcze jedną bramkę w dogrywce, kompletując hat-tricka. Czwartą bramkę dla RFN zdobył Heinz Flohe.
Finał
Finał odbył się 20 czerwca 1976 roku na Stadionie Crvena Zvezda w Belgradzie. Mecz pomiędzy Czechosłowacją a RFN zakończył się remisem 2-2 po 120 minutach gry. Bramki dla Czechosłowacji zdobyli Ján Švehlík i Karol Dobiaš, a dla RFN strzelili Dieter Müller i Bernd Hölzenbein. O zwycięstwie zdecydowały rzuty karne, które zakończyły się wynikiem 5-3 dla Czechosłowacji. Decydującego karnego w stylu „Panenki” wykonał Antonín Panenka, stając się ikoną futbolu.
Mecz o trzecie miejsce
Mecz o trzecie miejsce rozegrano 19 czerwca na Stadionie Maksimir w Zagrzebiu. Holandia pokonała Jugosławię 3-2, zdobywając brązowe medale turnieju. Bramki dla Holandii zdobyli Ruud Geels, Willem van Hanegem i Ruud Krol, a dla Jugosławii strzelili Josip Katalinski i Dražen Mužinić.
Znaczenie i dziedzictwo
Mistrzostwa Europy w 1976 roku były niezwykle ważnym wydarzeniem w historii europejskiego futbolu. Były to ostatnie mistrzostwa, w których uczestniczyły tylko cztery drużyny w turnieju finałowym, co sprawiło, że każda gra miała ogromne znaczenie. Zwycięstwo Czechosłowacji było ich największym sukcesem na arenie międzynarodowej.
Decydujący rzut karny Antonína Panenki stał się legendą futbolu i jest do dziś jednym z najbardziej rozpoznawalnych momentów w historii piłki nożnej. Turniej w Jugosławii zapisał się w historii jako pełen emocji i niespodzianek, a także jako doskonały przykład, jak futbol może jednoczyć ludzi i przynosić radość milionom kibiców na całym świecie.
Wróć do historii Mistrzostw Europy.